مقدمه

اقتصاد روستايي شامل تمام فعاليتهاي اقتصاد کشاورزي و غير کشاورزي در مناطق روستايي است. از آنجايي که هدف غايي علم اقتصاد تامين مواد غذايي و رفاه عمومي تلقي مي شود، لذا بررسي وضعيت و چگونگي انجام فعاليتهاي کشاورزي در اقتصاد روستايي کشور از اهميت زيادي برخوردار است. چرا که در شرايط فعلي، کشاورزي مهمترين فعاليت اقتصادي در اغلب روستاهاي ايران بوده و لازم است به عنوان محور برنامه هاي توسعه قرار گيرد. محوريت کشاورزي و روستا در برنامه هاي توسعه به اين معني است که از بخشي نگري محض پرهيز شده و مناطق روستايي به عنوان مکانهاي توليدي مورد توجه جدي قرار گيرد و همه بخشهاي اقتصادي در راستاي تحقق اهداف توسعه ملي، به صورت هماهنگ و مکمل عمل کنند.

محدوديت زمين و عوامل توليد از يک سو و افزايش جمعيت از طرف ديگر، بازدهي توليدي زمين را کاهش داده و اقتصاد نواحي روستايي را ناپايدار ساخته است. افزايش نياز کشور به مواد غذايي، لزوم توسعه هماهنگ نواحي روستايي به منظور ايجاد تعادلهاي منطقه اي ، محدوديت هاي منابع توليد در نواحي روستايي، محدوديت سرمايه و نيروي انساني متخصص، عقب ماندگي تکنولوژيک و الگوهاي توسعه تمرکزگرا از عمده چالش هاي محيطي ، اقتصادي و اجتماعي نواحي روستايي در دهه آينده تلقي مي گردد. راهکار لازم براي رهايي از چالش هاي مذکور شناخت قابليت ها و محدوديتهاي نواحي روستايي؛ تنوع بخشي به اقتصاد روستايي و رواج فعاليتهاي جديد است. اين راهکار مي تواند وابستگي اقتصاد روستايي به اقتصاد کشاورزي را کاهش دهد. چرا که اقتصاد کشاورزي در ايران به شرايط محيطي و اقليمي وابسته بوده و نوسانات اقليمي در درآمد کشاورزان بسيار موثر است. افزايش توليد و درآمد ، مديريت منابع توليد و از بين بردن فقر در نواحي روستايي از مهمترين وظايف برنامه ريزان اقتصاد روستايي است.

                                   فهرست مطالب

فصل اول : مباني اقتصاد روستا

   موضوع علم اقتصاد. 9

   رابطه اقتصاد و جغرافيا ….  ..12

موضوعات علم اقتصاد. ……17

  اقتصاد توليد کشاورزي …….20.

 بنيان اقتصادي.. ..22

بنيان هاي اقتصادي اجتماعي جامعه.. 22

نظام اقتصادي.. 24

انواع نظامهاي اقتصادي.. 25

سازمان فعاليتهاي اقتصادي.. 31

عوامل توسعه اقتصادي روستا 35

جمعيت… 36

سرمايه و سرمايه‌گذاري.. 38

ابداعات… 40

مبادلات بين‌المللي.. 41

رشد جمعيت و توسعه اقتصادي.. 42

رشد جمعيت و توسعه اقتصاديدر روستا 44

موانع توسعه اقتصادي روستا 46

دورهاي باطل فقر. 47

نرخ ناچيز تمركز سرمايه. 48

موانع اجتماعي فرهنگي.. 49

تنگناههاي كشاورزي.. 50

كمبود نيروي انساني متخصص و ماهر… .51

مفاهيم و اصطلاحات پايه در اقتصاد روستايی…..52

  فصل دوم : كشاورزي واقتصاد روستايي

     اقتصاد روستايي ……..59

كشاورزي و اقتصاد ملي.. 60

كشاورزي و توسعه روستايي.. 66

چالش‌هاي عمده توسعه روستايي.. 70

 كشاورزي و توسعه اقتصادي روستا 78

فرايند توليد در بخش كشاورزي.. 83

مهاجرت و اقتصاد روستايي.. 87

سياستهاي تحول اقتصاد روستايي.. 90

نقش دولت در اقتصاد روستايي و كشاورزي.. 94

ضرورتهاي دخالت دولت در بخش كشاورزي….95

  علل عقب‌ ماندگي اقتصادي نواحي روستايي.. 96

 علل دروني.. 98

   ـ بالا بودن نرخ رشد‌ جمعيت… 98

   ـ  عدم دسترسي به امكانات عمومي: 100

   ـ غلبه داشتن كشاورزي‌ سنتي‌ به عنوان  مهمترين بخش اشتغال و توليد. 100

   ـ  محدوديت منابع توليد‌. 101

   ـ  عدم وجود قوه خلاقيت و ابتكار. 102

   ـ كمبود سرمايه‌ و كالاهاي سرمايه‌اي.. 102

   ـ كوچكي، تعدد وپراكندگي قطعات زراعي.. 103

      عوامل بيروني.. ….105

   ـ دو گانگي چند گانگي اقتصادي كشور. 105

   ـ عقب‌ ماندگي تكنولوژي.. 107

    ـ نابرابري.. 108

 - درآمد – هزينه خانوار شهري و روستايي…. ……..110

    ـ الگوهاي توسعه. .112

   – قوانين و مقررات و اثرات اقتصاد سياسي….113

   نقش مسكن در اقتصاد روستايي.. 116

تاثير فعاليت اقتصادي بر روي اشكال مساكن.. 117

سازمانهاي مديريتي روستا 125

فصل سوم : بنيانهاي اقتصادي روستا

   منابع و عوامل توليد بخش كشاورزي.. ..130

زمين.. 130

تقسيم بندي اقتصادي زمين.. 142

آب… 149

پائين بودن راندمان آبياري.. 153

اقتصاد آب در مناطق روستايي.. 156

عرضه اقتصادي آب… 156

تقاضاي آب… 157

نيروي انساني.. 160

راهبردهاي بكارگيري نيروي كار مازاد. 166

اشتغال و بيكاري در مناطق روستايي.. 168

اشتغال در مناطق روستايي.. 169

وضعيت اشتغال و تحولات آن در بخشهاي مختلف اقتصادي.. 173

ساخت آموزشي شاغلين بخش كشاورزي.. 178

سرمايه. 182

نقش سرمايه در بخش كشاورزي.. 182

اهميت تمركز سرمايه در مناطق روستايي.. 185

منابع تامين سرمايه. 187

- منابع مالي رسمي.. 187

منابع مالي غير رسمي.. 200

زمينه هاي سرمايه گذاري در روستا 205

نقش سرمايه به عنوان يك عامل توليد. 206

سرمايه‌گذاري در جهت‌ توسعه‌ و بهبود استفاده از منابع آب و زمين.. 207

سرمايه‌گذاري در زمينه‌هاي نيروي انساني و تحقيقات… 211

   نقش بازاريابي در اقتصاد روستايي.. 219

بازاريابي محصولات كشاورزي.. 219

عمليات بازاريابي.. …..223

عوامل بازار. 226

 شيوه بررسي اقتصاد روستا …….231

             فصل چهارم  صنايع روستايي

     صنايع روستايي، تعاريف و ويژگيها 239

خصوصيات‌ و ويژگيهاي صنايع روستايي ……….241

      صنايع روستايي در ايران ……242

توسعه‌ صنايع‌ روستايي با هدف توسعه روستايي.. 247

   توسعه‌ صنايع روستايي با  هدف  توسعه بخش كشاورزي….250

تعريف صنايع روستايي در ايران. 260

نواحي صنعتي روستايي.. 264

مزاياي ايجاد نواحي روستايي …. 265

موانع توسعه صنعتي روستاها 266

جهت دانلود کلیک کنید